De kosten die netbeheerders in rekening brengen bij huishoudens zullen in 2022 plotseling fors kunnen stijgen. Dat schrijft de website Energeia (onderdeel van het Financieele Dagblad) in een marktanalyse. Energeia schrijft dat de regionale netbeheerders een stijging van 20 tot 25 procent van de nettarieven voorzien. Via branchevereniging Netbeheer Nederland pleitten zij bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM) voor een betere kostenspreiding.
Begin oktober publiceerde de ACM het tarievenvoorstel elektriciteit van landelijk netbeheerder Tennet voor 2020. Het voorstel kondigt fors hogere tarieven aan, soms zelfs een verdubbeling. Het gaat om de tarieven die Tennet rekent aan afnemers van het hoogspanningsnet en extra-hoogspanningsnet. Dit zijn in eerste instantie met name grootverbruikers, maar omdat regionale netbeheerders ook elektriciteit van dit net afnemen voor hun regionale netten, komt de tariefverhoging uiteindelijk terecht bij huishoudens.
Regionale netbeheerders maken bezwaar
Via Netbeheer Nederland dienen deze regionale netbeheerders een zienswijze in op het tarievenvoorstel van Tennet. Het gaat om Coteq, Enduris, Enexis, Liander, Rendo, Stedin en Westland Infra. Tennet doet ieder jaar een nieuw tarievenvoorstel, maar vanwege een gewonnen rechtszaak is voor 2020 een uitzonderlijk hoge stijging voorzien. Het gaat om 307 miljoen euro aan extra inkomsten voor Tennet, waarvan het 270 miljoen euro in rekening brengt bij regionale netbeheerders. Het voorstel moet nog wel worden goedgekeurd door de ACM, maar meestal doet de autoriteit dat en vaak gebeurt dit buiten de aandacht van politiek en media.
De stijging is nu echter dusdanig hoog dat regionale netbeheerders hun bezwaren hebben gepubliceerd. Woordvoerder Lieselot Meelker van Netbeheer Nederland: “De omvang van het bedrag en de maatschappelijke impact is zo hoog, dat we hebben besloten naar buiten te treden. Deze stijging is niet goed voor het draagvlak van de energietransitie, vooral omdat huishoudens op deze manier in 2022 ineens worden geconfronteerd met hogere kosten.”
Energierekening
De energierekening voor consumenten bestaat uit drie delen, leveringskosten, netbeheerkosten en belastingen. De tariefverhoging die Tennet voorstelt, heeft betrekking op de netbeheerkosten. De landelijk netbeheerder brengt in 2020 dus 270 miljoen euro extra in rekening bij regionale netbeheerders, die dat op hun beurt niet direct in rekening mogen brengen bij de consument. Als gevolg daarvan dreigt in 2020 een ‘enorme onderdekking in de toegestane inkomsten’, zeggen de netbeheerders. Uiteindelijk rekenen regionale netbeheerders de kosten wel door, waardoor in 2022 de consument ineens geconfronteerd wordt met een stijging van 20 tot 25 procent in de nettarieven, zegt de branche.
Tennet maakte begin oktober een forse tariefstijging bekend. Regionale netbeheerders zijn bang dat deze kosten leiden tot een onverwacht hoge stijging van de energierekening voor huishoudens in 2022. Vanwege de energietransitie maken netbeheerders nog meer kosten.
De regionale netbeheerders stellen daarom voor deze stijging te spreiden en het al vanaf volgend jaar mogelijk te maken de kosten door te rekenen. Dat zou in 2020 alsnog een stijging van de nettarieven van 19 euro voor een gemiddeld huishouden betekenen, maar dan wordt de consument niet pas in 2022 met een waarschijnlijk nog hogere stijging geconfronteerd, aldus de branchevereniging. Meelker: “Netbeheerders moeten de komende jaren forse investeringen doen in de elektriciteitsnetten vanwege de energietransitie. Er zijn dus meer kosten voorzien die we niet allemaal in één keer kunnen doorrekenen. Transparantie over de kosten en voorspelbaarheid van de stijging is belangrijk voor het draagvlak van de energietransitie in de maatschappij.”
Tennet
Tennet zegt zelf dat de tarieven de afgelopen jaren te laag waren om de kosten van de landelijk netbeheerder te kunnen dekken. “Naar aanleiding van de uitspraak van het College van beroep voor het bedrijfsleven in de beroepszaak (de bovengenoemde zaak, red.) heeft de ACM dit onderkend en een herstelbesluit genomen.” Tennet zegt verder dat het zich goed kan vinden in de wens van de regionale netbeheerders om de kosten zonder te veel vertraging te kunnen doorberekenen. Dat is overigens geen beslissing die de landelijk netbeheerder moet nemen, maar minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat. Netbeheer Nederland heeft een kopie van de zienswijze en een brief aan de minister gestuurd.
Netbeheer Nederland staat overigens niet alleen in zijn bezwaar. Ook VEMW, de belangenvereniging voor grootverbruikers, heeft een zienswijze ingediend. Voorzitter Hans Grünfeld zegt tegen Energeia ‘geschokt’ te zijn door de tariefstijging en de stijging ‘ongehoord en ongekend’ te vinden. Omdat grootverbruikers direct van het hoogspanningsnet afnemen betalen zij hun nettarieven rechtstreeks aan Tennet. Voor deze groep is een tariefverhoging voorzien van 50 tot 100 procent. “Het is voor ons onduidelijk waar deze hoge stijging vandaan komt. De gewonnen rechtszaak is maar één deel van het verhaal. Ze rekenen ook verhoogde verwachte inkoopkosten voor energie en vermogen en wij snappen niet waar dat vandaan komt. We willen dat Tennet dat inzichtelijk maakt.”
Foto: Peter Hilz/ HH
